روز ملی صنعت و معدن در ایران هر سال در تاریخ دهم تیرماه گرامی داشته می‌شود. این روز فرصتی است تا نقش صنعت و معدن ایران در اقتصاد ملی، خودکفایی و ایجاد ارزش افزوده دوباره مورد توجه قرار گیرد. با وجود فشارهای داخلی و خارجی، فعالان این حوزه همچنان با عزم جدی در مسیر تولید و توسعه گام برمی‌دارند.
چالش‌های پیش روی صنعت و معدن ایران
ایران با بیش از ۶۸ نوع ماده معدنی و ذخایر شناسایی‌شده بالغ بر ۳۷ میلیارد تن، یکی از قطب‌های معدنی خاورمیانه محسوب می‌شود. صنایع استراتژیکی مانند فولاد، پتروشیمی، خودرو، سیمان، دارو و صنایع غذایی نیز ستون‌های اصلی تولید صنعتی کشور به شمار می‌روند.
با این حال، موانعی همچون فرسودگی تجهیزات، قطعی‌های مکرر برق، محدودیت در واردات فناوری، کمبود نقدینگی در صنایع کوچک و چالش‌های صادرات، بخشی از توان تولیدی کشور را تحت تأثیر قرار داده است.
سخنان رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران
عبدالوهاب سهل‌آبادی، رئیس خانه صمت ایران، با اشاره به اهمیت روز ملی صنعت و معدن می‌گوید:
«این روز فرصتی برای نمایش توانمندی‌های کشور در عرصه تولید و تجلیل از واحدهای نمونه صنعتی است. امروز بخش قابل توجهی از ماشین‌آلات صنعتی در داخل کشور ساخته می‌شود و صادرات محصولاتی مانند فولاد، کاشی، سیمان و مواد غذایی به کشورهای منطقه و حتی اروپا ادامه دارد.»
او یادآور می‌شود که در بحران‌هایی نظیر کرونا، بسیاری از کارخانه‌ها با تغییر خط تولید، نیازهای بهداشتی کشور را تأمین کردند، بدون آنکه نیروی انسانی خود را کاهش دهند.
فشارهای اقتصادی و موانع رشد
رئیس خانه صمت ایران با اشاره به نقش این نهاد در میانجی‌گری میان دولت و تولیدکنندگان، می‌گوید:
«ما توانسته‌ایم بخشی از مشکلات سوخت واحدهای صنعتی را برطرف کنیم و در ستادهای تسهیل، از حقوق تولیدکنندگان دفاع کنیم. با این حال، فشارهایی مانند مالیات‌های سنگین، نوسانات ارزی، کمبود نیروی متخصص و نبود تسهیلات بانکی مناسب همچنان پابرجاست.»
معدن؛ ظرفیت عظیم با چالش‌های متعدد
بخش معدن، به‌عنوان تأمین‌کننده اصلی مواد اولیه صنایع داخلی، اهمیت ویژه‌ای دارد. با این حال، فعال‌سازی معادن کوچک‌مقیاس، رفع موانع صادراتی و اصلاح نظام مالیاتی، از مهم‌ترین مطالبات فعالان این حوزه است.
سهل‌آبادی معتقد است: «معدن‌کاری در صورتی که با فناوری‌های نوین، رعایت استانداردها و پایش محیط‌زیست همراه باشد، می‌تواند آثار مخرب زیست‌محیطی را به حداقل برساند. اما در حال حاضر، بسیاری از معادن کوچک به دلیل کمبود ماشین‌آلات مناسب امکان توسعه ندارند.»
او یکی از چالش‌های اصلی را نبود شفافیت در تعیین نرخ حقوق دولتی عنوان می‌کند؛ موضوعی که به گفته او، به کاهش قدرت رقابت محصولات معدنی ایران در بازار جهانی منجر شده است.
مسیر آینده صنعت و معدن ایران
برای بهبود وضعیت صنعت و معدن ایران، تدوین نقشه راه جامع صنعتی، جلوگیری از خام‌فروشی و توسعه صنایع فرآوری به‌ویژه در حوزه‌هایی مثل سنگ‌آهن، مس و روی ضروری است. استفاده هوشمندانه از منابع معدنی کشور، می‌تواند جایگاه ایران را در بازارهای بین‌المللی ارتقا دهد.
انگیزه‌ای که صنعت ایران را زنده نگه داشته است
در حالی که فشار تحریم‌ها، کمبود انرژی و فرسودگی زیرساخت‌ها همچنان بر دوش فعالان اقتصادی سنگینی می‌کند، آنچه این بخش را سرپا نگه داشته، باور به توان داخلی و روحیه خودکفایی است. صنعتگران ایرانی با تکیه بر تجربه، دانش و اراده، مسیر تولید را ادامه می‌دهند و امید را زنده نگه می‌دارند.
کلیدواژه اصلی: صنعت و معدن ایران
کلیدواژه‌های فرعی پیشنهادی: روز ملی صنعت و معدن، چالش‌های صنعت ایران، توسعه معدن، خودکفایی صنعتی، صنایع معدنی ایران
