بر اساس مفاد سند راهبرد ملی پیشرفت صنعتی، تداوم چالش‌های موجود در بخش صنعت می‌تواند رشد اقتصادی و صنعتی کشور را با خطر جدی مواجه کند و مانع از تحقق اهداف کلان پیش‌بینی‌شده در برنامه هفتم توسعه و نقشه راه صنعتی ایران شود. این سند ملی، ضمن شناسایی ریشه‌های مشکلات ساختاری و اقتصادی، مجموعه‌ای از سیاست‌ها و مأموریت‌های اجرایی را برای ارتقای زنجیره ارزش، جذب سرمایه‌گذاری و توسعه صنایع دانش‌بنیان و فناور در دستور کار قرار داده است.
ریشه‌های بنیادین چالش‌های صنعتی
۱. عوامل اقتصادی و مالی:
بحران تأمین مالی و کمبود سرمایه در گردش از مهم‌ترین موانع رشد صنعتی به شمار می‌آیند. ناهماهنگی نظام بانکی با نیازهای تولید، بی‌ثباتی سیاست‌های ارزی و پولی و همچنین فضای نامساعد کسب‌وکار ناشی از بوروکراسی اداری و مقررات پیچیده، روند توسعه صنایع را کند کرده است.
۲. عوامل ساختاری و نهادی:
ضعف در ساختارهای مدیریتی و نظارتی، نبود سیاست‌های حمایتی پایدار و فقدان شرکت‌های رقابت‌پذیر در مقیاس ملی، از دیگر موانع اساسی محسوب می‌شوند. این موارد سبب شده تا بخش صنعت در ایجاد هم‌افزایی میان بخش‌های مختلف اقتصادی ناکام بماند.
۳. عوامل انسانی و دانشی:
کمبود نیروی متخصص، فاصله میان نظام آموزش عالی و نیاز واقعی صنعت، و ضعف در تعمیق فناوری و نوآوری صنعتی، باعث شده بخش قابل‌توجهی از ظرفیت‌های کشور در حوزه دانش فنی و مهارت‌های تخصصی بلااستفاده باقی بماند.
۴. عوامل زیست‌محیطی و زیرساختی:
چالش‌های زیست‌محیطی نظیر مصرف بی‌رویه منابع انرژی و آب، کمبود زیرساخت‌های پایدار صنعتی و عدم رعایت استانداردهای محیط‌زیستی در فرآیند تولید، از دیگر مشکلاتی است که توسعه متوازن صنعت را با محدودیت روبه‌رو کرده است.
مسیر آینده صنعت ایران
سند راهبرد ملی پیشرفت صنعتی با تأکید بر توسعه صنایع با فناوری بالا، اصلاح ساختارهای مالی و مدیریتی و ارتقای سرمایه انسانی، چارچوبی جامع برای بازآفرینی توان صنعتی کشور ترسیم کرده است. اجرای دقیق این سیاست‌ها، ضمن تقویت زنجیره ارزش داخلی، می‌تواند جایگاه ایران را در عرصه تولید منطقه‌ای و جهانی ارتقا دهد.
شرکت اسرارپویای شرق نیز به‌عنوان یکی از فعالان حوزه مشاوره، آموزش و توسعه صنعتی، این تحول را گامی اساسی در جهت دستیابی به صنعتی پویا، پایدار و دانش‌محور می‌داند و بر نقش کلیدی همکاری میان دولت، صنعت و دانشگاه در تحقق اهداف این سند ملی تأکید دارد.
جمع‌بندی
با اجرای کامل راهبرد ملی پیشرفت صنعتی، می‌توان انتظار داشت که اقتصاد ایران از چالش‌های ساختاری عبور کرده و به سمت صنعتی رقابت‌پذیر، فناور و پایدار حرکت کند. تحقق این هدف، نیازمند اراده مشترک، اصلاح سیاست‌ها و استفاده حداکثری از ظرفیت‌های علمی و تخصصی کشور است — امری که در مسیر فعالیت‌های اسرارپویای شرق نیز جایگاهی ویژه دارد.
